Is het echt zo dat… jaarlijks 150 miljoen blikjes in de natuur belanden?
Soms krijgt een uitspraak vanuit de politiek zoveel aandacht, dat het klakkeloos in allerlei nieuwsberichten wordt overgenomen. Maar hoe weet je of de claim écht klopt? Stern de Pagter checkte voor Factory FHJ wat er waar is van deze uitspraak. Lees hier hoe Stern te werk is gegaan.
150 miljoen blikjes, dat is nogal wat. Dat betekent dat iedere Nederlander per jaar minimaal acht blikjes in de natuur gooit. Als jij dit nu leest en eigenlijk nooit uit een blikje drinkt, laat staan er één weggooit, dan zul je vast je vraagtekens hebben bij deze kop.
Volgens demissionair staatssecretaris Van Veldhoven belanden er jaarlijks 150 miljoen blikjes in het milieu, waarmee je vijfentwintig Olympische zwembaden zou kunnen vullen. De uitspraak is vaak overgenomen in nieuwsberichten, zoals bij NU.nl, RTL Nieuws, NRC en Libelle.
Wie telt er weggegooide blikjes?
Wanneer een uitspraak wordt gedaan in de Eerste of Tweede Kamer wordt dat meestal netjes vastgelegd. In Nederland moeten deze openbare overleggen beschikbaar zijn voor iedereen, dat is opgenomen in onze wet. Op de website van Rijksoverheid staat de Kamerbrief die bij dit statement hoort netjes bijgevoegd op de pagina.
Stern onderzocht het document maar vond daar niet zijn antwoord. Door te bellen naar het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kreeg hij de bron van deze uitspraak: een rapport uit 2015 dat een schatting deed naar het aantal zwerfblikjes in 2020.
Schatten is eigenlijk het berekenen van een getal wat je (nog) niet kan controleren. Als een getal ‘naar schatting’ is, dan weet je dus meteen dat het niet 100% vast staat. Er geen nieuwere en nauwkeurigere berekeningen van het totale aantal zwerfblikjes beschikbaar. De cijfers die er wel zijn, zijn nadrukkelijk schattingen. Factchecker Stern maakte een eigen rekensom met cijfers uit de gebruikte bronnen. De beperkte cijfers komen wel dicht bij de 150 miljoen blikjes. En waarschijnlijk ga je er zelfs overheen. Helemaal nauwkeurig is het niet, want we weten gewoon niet hoeveel blikjes er weggegooid worden.